Begeleiding vanuit Groeikracht

De begeleiding bestaat uit een aantal elementen:

• begeleiding in de school door expertcoaches
• de startdag met het schoolteam
• begeleiding van de schoolleiding
• bijeenkomsten met meerdere Groeikracht-scholen
• een online academie
• impactmetingen
• toegang tot onderzoek en praktijkervaringen

In onderstaand figuur geven we de fasen en onderdelen van de Groeikracht-werkwijze weer:

Expertcoaches trainen schoolcoaches en leidinggevenden

Elke school krijgt begeleiding op maat van een of meerdere expertcoaches. De expertcoaches van Groeikracht zijn specialisten in het ontwikkelen van een onderzoeks- en verbetercultuur op scholen. Met hun ruime ervaring en kennis ondersteunen zij de scholen in het succesvol toepassen van de Groeikracht-werkwijze.

De expertcoaches zorgen ervoor dat een intern team van schoolleiding en leraren op de school klaar is om met Groeikracht te starten; het Groeikracht-team.

De schoolleiding vraagt welke leraren de rol van schoolcoach voor het Groeikracht-traject op zich willen nemen. Het gaat daarbij om één schoolcoach per team van 4 tot 10 leraren. Deze schoolcoaches vormen samen met de schoolleiding het Groeikracht-team op school. Samen begeleiden zij -met steun van de expertcoach(es)- de implementatie van het Groeikracht-traject op school en ondersteunen zij elkaar bij hun rol in dit traject. Door in elke school een Groeikracht-team te trainen en coachen zorgen we ervoor dat de kennis in de school verankerd wordt en de school de onderzoeks- en verbetercultuur zelf in stand kan houden en verder kan door ontwikkelen.

Gedurende het eerste jaar starten de expertcoaches werksessies met het Groeikracht-team van de school op. De expertcoaches komen een aantal keer naar de scholen toe:

• 12 keer per jaar bij basisscholen (po).
• 26 keer per jaar bij middelbare scholen (vo), waarvan de meeste bezoeken aan het begin van het schooljaar plaatsvinden.

In het tweede jaar bezoeken de expertcoaches de po-scholen 5 keer en de vo-scholen 12 keer.

Naast deze bezoeken organiseren de expertcoaches vier aparte sessies met de schoolleiding. Hierin coachen zij de schoolleiders specifiek op hun rol.
Verder ondersteunen ze intervisiegroepen van meerdere schoolteams bij hun rol in de cultuurverandering. En verbinden ze schoolteams met relevante netwerken en bijeenkomsten, waardoor de scholen toegang krijgen tot nog meer kennis en inspiratie.

Voorbereiden startdag met het schoolteam

Het Groeikracht-team bereidt samen met de expertcoach de startdag op school voor. Terwijl zij dit doen maken zij al doende kennis met de eerste Groeikracht-onderdelen te weten: kort-cyclisch en doelgericht werken aan onderwijs, samenwerken aan de onderwijspraktijk, onderling lesbezoek & feedback en het vragen van feedback aan leerlingen. Daarbij maakt het Groeikracht-team voor de school de keuze uit de aangeboden instrumenten voor de vier onderdelen van de Groeikracht-werkwijze. Waar mogelijk wordt aangesloten bij instrumenten die de school al gebruikt. Ook in voorbereiding op de startdag worden relevante kennis en inzichten verzameld op basis van onderzoek en schooldata over het onderwijsthema waar de school als eerste aan wil werken. Onderdeel van de voorbereiding voor de startdag is de eerste Groeikracht-bijeenkomst waar de Groeikracht-teams van verschillende scholen bij elkaar komen en er intervisiegroepen gevormd worden.

In de figuur geven we weer hoe na de startdag meerdere lerarenteams aan de slag gaan:

Startdag met het schoolteam

Tijdens de startdag, waarbij de expertcoach aanwezig is maar de aansturing overlaat aan het Groeikracht-team, besluit het schoolteam eerst of zij het schooljaar aan één groot of twee kleinere onderwijsthema’s willen werken. Het eerste thema is al bekend: dat is (meestal) het thema dat voor de school de aanleiding vormde om mee te doen met Groeikracht. Als het team dat wil, dan kan zij een tweede thema kiezen, om later in het schooljaar op te pakken. Vervolgens krijgt het schoolteam voor het eerste thema de specifieke data van de school en relevant onderwijsonderzoek te zien. Daarna gaan de afzonderlijke lerarenteams onder begeleiding van een van de schoolcoaches met deze data en dit onderzoek aan de slag om een concreet verbeterdoel voor de komende zes tot acht weken te definiëren voor hun leerlingen. Vanaf dit moment wordt in de school verder gewerkt volgens de Groeikracht-werkwijze.

Begeleiding van de schoolleiding

Niet alleen de lerarenteams gaan aan de slag, de schoolleider doet dat ook. Allereerst door in het Groeikracht-team samen met de schoolcoaches de introductie van de Groeikracht-werkwijze te begeleiden. Daarnaast door zelf de activiteiten uit de Groeikracht-werkwijze toe te passen, bijvoorbeeld door feedback te vragen, lessen te bezoeken en het bijwonen van werksessies met lerarenteams. De schoolleider krijgt hierbij begeleiding van de expertcoach in de vorm van vier individuele gesprekken en zet een 360 graden survey uit in het team. In deze gesprekken en in de survey staat het leiding geven aan een onderzoek- en verbetercultuur centraal. Doel is dat de schoolleider zich bewust wordt van welke mindset, welke acties, en welk gedrag het werken in zo’n cultuur vraagt. Op basis van deze gesprekken en de survey stelt de schoolleider individuele verbeterdoelen op en gaat daarmee aan de slag, gecoacht door de expertcoach.

Groeikracht-bijeenkomsten

Naast begeleiding op school organiseert Groeikracht inspirerende bijeenkomsten voor deelnemende teams:

• Vier bijeenkomsten in het eerste jaar
• Drie bijeenkomsten, vier masterclasses en twee online intervisiemomenten in het tweede jaar

Tijdens deze bijeenkomsten kunnen schoolcoaches en schoolleiders ervaringen uitwisselen met zowel het eigen Groeikracht-team als de teams van andere scholen en leren ze van elkaar. Ze ontvangen nieuwe kennis en tools voor het realiseren van de lerende schoolcultuur en voor het toepassen van kennis uit onderzoek, vertaald naar de eigen context.

Groeikracht-academie

Alle onderdelen van de Groeikracht-werkwijze zijn voor schoolcoaches en schoolleiding verzameld in de online academie. De academie bevat:

• Een algemene uitleg over de Groeikracht-werkwijze
• Een overzicht van de vier fasen van de aanpak
• Rollen en verantwoordelijkheden binnen de school
• Specifieke instrumenten en voorwaarden voor succes

Elke module bestaat uit 4 tot 6 korte instructievideo’s, aangevuld met stappenplannen en werkbladen. Deze hulpmiddelen zorgen ervoor dat schoolcoaches en leidinggevenden de Groeikracht-werkwijze snel eigen kunnen maken.

Impactmetingen

Om de voortgang te monitoren en bij te sturen, gebruikt Groeikracht vier soorten metingen:

• De barometer: meet de voortgang van verbeteringen op school.
• De thermometer: evalueert de samenwerking binnen het Groeikracht-team.
• De cultuursurvey: brengt de verandering in de schoolcultuur in kaart.
• 360 graden feedback schoolleider: meet de manier waarop de schoolleider leidinggeeft in een onderzoeks- en verbetercultuur op school.

Deze metingen, ontwikkeld door de Universiteit Utrecht, vergen weinig tijd van leraren om in te vullen. De resultaten worden gedeeld met de scholen, zodat zij hun aanpak gericht kunnen optimaliseren.

Toegang tot onderzoek

Groeikracht biedt scholen directe toegang tot actueel en relevant onderwijsonderzoek via partners binnen Ontwikkelkracht, zoals het NRO en co-creatielabs. Het NRO geeft toegang tot leidraden en versnelt de beantwoording van praktijkvragen via de Kennisrotonde. Onderwijskennis.nl (van het NRO) verbindt onderwijsonderzoek en de onderwijspraktijk. Hier vind je ook een leidraad werken aan onderwijsverbetering. Het platform Doorloopjes.nl geeft leraren toegang tot 150 pedagogische en didactische handvatten die onderzocht zijn en bewezen effect sorteren. Deze handvatten zijn eenvoudig te gebruiken dankzij duidelijke instructies in vijf stappen en begeleidende video’s van ervaren Nederlandse leraren.

Toegang tot praktijkervaringen

In samenwerking met Education Warehouse zorgen we ervoor dat de praktijkervaringen van de deelnemende scholen gedeeld worden, net als praktijkervaringen van scholen die deelnemen aan andere programma’s. De doorzoekbare database van ervaringen ondersteunt de schoolteams bij kennisuitwisseling.